14 juli 2006

De afgelopen dagen (11-13 juli) is in Mongolie het Naadaam Festival gevierd, een groots evenement ter ere van de onafhankelijkheid van Mongolie. (Althans, zo is me verteld door een Mongoolse vriend, maar ik ben er niet zeker van dat deze bron zo betrouwbaar is.) Dit jaar bestaat Mongolie 800 jaar dus is het feest nog specialer. Lucky me dat ik er bij mag zijn.

Worstelen

Vanwege het jublieum zijn er dit jaar extra veel worstelaars, drie dagen lang vinden er van de vroege ochtend tot in de avond wedstrijden plaats. Er zijn echter niet twee worstelaars tegelijkertijd op het veld (een soort van voetbalveld), maar er vechten meerdere mensen tegelijkertijd. Sommige partijtjes zijn in luttele secondes beslist, maar soms duurt het wel een tijdje. De winnende worstelaars wappert met zijn armen, de zgn havikdans. Grappig om te zien.

Het kijken van mensen op de tribune is echter ook een sport, althans voor mij. Het is druk, maar niet al te druk. (Wat later bij de meer belangrijke wedstrijden wel het geval is.) Veel Mongolen dragen traditionele kledij. De worstelaars daarentegen (die ook op de tribune zitten) dragen niet meer dan een strakke slip, laarzen en een soort jasje wat eigenlijk niet meer dan alleen hun armen bedekt, hun borst en het grootste deel van de rug zijn bloot.

Mongolen houden van drank en veel mensen zijn dan ook straalbezopen. Soms wel grappig, vaak niet. Ik trek dronke Mongolen aan. Snappen ze dan niet dat er met mij niet te praten valt, althans niet in het Mongools? En snappen ze dan niet dat ik geen behoefte heb aan een arm om me heen en al helemaal niet aan geknijp in mijn kont? Ach ja.

Paardenracen

Hoewel ik een van de minst belangrijke worstelwedstrijden heb bezocht, ben ik wel belangrijkste paardenrace geweest: de vijf jaar oude paarden. Honderdduizenden mensen zijn op de been, het festival terein is groot maar toch is het gezellig. Mensen liggen in het gras van het zonnetje te genieten (en de wodka), mannen (en vrouwen) paraderen trots op hun paarden, er is muziek, dans en een hoop eten. Inclusief mijn favoriet: met vlees gevulde gefrituurde pannenkoekjes. De zoute melkthee kan me nog altijd niet zo bekoren.

Voor aanvang van de race verzamelen alle paarden zich in een dal, terwijl het publiek op de omliggende bergen/heuvels moet blijven. Sommige ruiters zijn echt heel jong! Sommige beslist niet ouder dan een jaar of 8! De paarden lopen dan gezamelijk naar de eigenlijke start van de race, 20 km verderop. En dan rennen ze terug.

Diederik en ik hebben een plaatsje bij de finish. In het begin staan mensen nog rustig te wachten en kijken ze naar parachutisten met rookbommen, maar naarmate de paarden naderen neemt het gedrang toe. Een vrouw achter me scheld tegen me omdat ik te lang ben, op een gegeven moment begint ze te slaan. Een man volgt het voorbeeld. In plaats van terug te rammen, laat ik de aanwezige politie haar werk doen. De vrouw wordt uitgescholden door oom agent, helaas snap ik niet wat er gezegd wordt. Het moet wel grappig zijn, want alle Mongolen om me heen liggen dubbel van het lachen.

De politie maakt korte metten met mensen die teveel duwen. Een wapenstok, maar vaak ook een stroomstok. Dit martelwerktuig is hier niet eens een stok, maar een korte variant met meer spanning. Sommige mensen vallen meteen neer, sommige zijn te dronken. Maar hier weet de politie raad mee: wanneer je richt op het kruis of de nek gaat iedereen onderuit. Hallo !?!?!

Boogschieten

Rustig in vergelijking tot de paardenracen, absoluut een knap staaltje werk! Op 75 meter afstand mikken op een doel, wat eigenlijk niet veel meer is dan een paar opeengestapelde blikken (ter grote van de Unox erwtensoep). En naast het doel staat een aantal Mongolen met handsignalen te seinen (zwaaien) wat er om is gegaan, omdat dit vanaf de tribune nauwelijks te zien is. Knap!

Kunst

Volgens het programma zouden er een hoop voorstellingen moeten zijn door de hele stad en bij het festival terein. Helaas valt dat een beetje tegen: eetstalletjes en ringwerpen vallen hier helaas ook onder kunst... Op Sukbaataar Square treedt echter een band op en ook bij de paardenracen gebeurt er vanalles op het podium.

Hoogtepunt voor mij is echter een voorstelling van het National Folk and Dance Essemble. Er zijn verschillende soorten dans getoond, van de steppe dans tot de kozakken. Sommige dansen hebben wat weg van de Alpendansen in Oostenrijk (al zijn Mongolen leniger), anderen lijken weer wat weg te hebben van de Borong dans op Bali met gemaskerde dansers, heel dramatisch. (Deze dans vind ik interessanter om te zien.) Ook ik er een hoop zang en muziek, met name de keelzang is heel appart. Een vol en diep geluid wat ver binnenin het lichaam van de zanger ontstaat. Ontzettend appart en typisch voor Mongolie. Een goede afsluiter voor mijn trip in dit bijzondere land dus!